Hành khách tại sân bay quốc gia Ronald Reagan Washington ở Arlington, Virginia, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Đầu tháng này, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh cấm công dân từ 12 quốc gia nhập cảnh vào Mỹ và nhấn mạnh điều này là động thái cần thiết để bảo vệ Mỹ khỏi "những phần tử khủng bố nước ngoài" và các mối đe dọa an ninh quốc gia khác.

Sắc lệnh trên là một phần trong chiến dịch siết chặt kiểm soát nhập cư mà ông Trump khởi động từ đầu nhiệm kỳ thứ hai, bao gồm việc trục xuất hàng trăm người Venezuela bị nghi là thành viên băng đảng tội phạm sang El Salvador. Bên canh đó, ông Trump cũng thực thi nhiều biện pháp nhằm nỗ lực ngăn cản một số sinh viên nước ngoài ghi danh vào các trường đại học Mỹ và tiến hành trục xuất nhiều diện đối tượng khác.

Mới đây, trong một bức điện ngoại giao nội bộ do Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ký, Bộ Ngoại giao nước này đã nêu ra hàng loạt mối quan ngại đối với nhiều quốc gia và yêu cầu các nước này phải có biện pháp khắc phục.

"Bộ (Ngoại giao Mỹ) đã xác định 36 quốc gia đáng lo ngại, có thể bị khuyến nghị đình chỉ nhập cảnh toàn bộ hoặc một phần nếu họ không đáp ứng các tiêu chuẩn và yêu cầu đã đặt ra trong vòng 60 ngày", tờ Washington Post trích dẫn nội dung của bức điện được gửi đi vào cuối tuần qua.

Theo bức điện trên, một trong những lo ngại mà Bộ Ngoại giao Mỹ nêu ra là việc chính phủ một số quốc gia đã không có đủ năng lực hoặc không hợp tác với Washington trong việc cấp phát giấy tờ tùy thân “đáng tin cậy”. Một mối quan ngại khác là “sự đảm bảo đáng ngờ” của hộ chiếu nước đó.

Ngoài ra, một số quốc gia cũng bị chỉ trích đã không hợp tác trong việc tiếp nhận công dân bị Mỹ ban hành lệnh trục xuất hoặc để xảy ra tình trạng có công dân quá hạn thị thực được cấp vẫn tiếp tục ở lại Mỹ.

Mối quan ngại của Bộ Ngoại giao Mỹ còn hướng đến công dân một số nước có các hành vi liên quan tới hoạt động khủng bố hoặc bài Do Thái và chống lại Mỹ.

Bức điện cũng lưu ý rằng không phải tất cả những mối quan ngại này đều được đề cập đến mọi quốc gia được liệt kê trong danh sách.

Các quốc gia có thể phải đối mặt với lệnh cấm toàn bộ hoặc một phần công dân nhập cảnh Mỹ nếu họ không giải quyết những mối quai ngại này trong vòng 60 ngày tới gồm: Angola, Antigua và Barbuda, Benin, Bhutan, Burkina Faso, Cabo Verde, Campuchia, Cameroon, Cote D'Ivoire, Cộng hòa Dân chủ Congo, Djibouti, Dominica, Ethiopia, Ai Cập, Gabon, Gambia, Ghana, Kyrgyzstan, Liberia, Malawi, Mauritania, Niger, Nigeria, Saint Kitts và Nevis, Saint Lucia, Sao Tome và Principe, Senegal, Nam Sudan, Syria, Tanzania, Tonga, Tuvalu, Uganda, Vanuatu, Zambia, và Zimbabwe.

Nếu chính quyền Mỹ triển khai thực hiện đối với một số hoặc tất cả các quốc gia trên, đây là sẽ bước đi tiếp theo để mở rộng đáng kể lệnh cấm đã có hiệu lực từ đầu tháng này. Trước đó, tối 4/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh cấm nhập cảnh hoàn toàn với công dân đến từ 12 quốc gia gồm: Afghanistan, Myanmar, Chad, Congo, Guinea Xích đạo, Eritrea, Haiti, Iran, Libya, Somalia, Sudan và Yemen.

Bên cạnh đó, công dân từ 7 quốc gia là Burundi, Cuba, Lào, Sierra Leone, Togo, Turkmenistan và Venezuela cũng sẽ bị hạn chế nhập cảnh một phần. Theo Tổng thống Trump, danh sách công dân các nước bị cấm nhập cảnh Mỹ có thể được sửa đổi dựa trên việc tình hình có cải thiện đáng kể hay không.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, ông Trump cũng từng ban hành lệnh cấm nhập cảnh đối với công dân từ 7 quốc gia có đa số người dân theo Hồi giáo. Chính sách này đã trải qua nhiều lần sửa đổi trước khi được Tòa án tối cao Mỹ giữ nguyên vào năm 2018. Sau khi lên nắm quyền, ông Joe Biden bãi bỏ lệnh cấm vào năm 2021, gọi đó là "vết nhơ trên lương tâm quốc gia".