Một người vô gia cư đang lấy nước bên ngoài lều vải trên đường phố Phoenix. Ảnh: Politico

Số ca tử vong do nhiệt tăng vọt, với tỷ lệ tăng 1.000 phần trăm trong 10 năm, xảy ra khi nhiệt độ đạt mức cao mới tại thành phố Phoenix – thành phố được mệnh danh là “thành phố nóng nhất” nước Mỹ.

Cuộc khủng hoảng từ người vô gia cư và nắng nóng cực độ khiến các quan chức địa phương đau đầu trong việc cung cấp cho người dân một nơi mát mẻ để ẩn náu trước không khí ngột ngạt oi bức từ sa mạc.

Gần một nửa số nạn nhân năm ngoái, 290 người, là người vô gia cư. 20 người thiệt mạng tại các bến xe buýt, một số chết trong lều, và một số người nằm gục trên vỉa hè. Hơn 250 người khác, với tuổi tác cao và ốm yếu, tử vong trong những căn nhà không được trang bị điều hoà hoặc được phát hiện khi đang đi dạo, đạp xe.

Các quan chức thành phố Phoenix đang cố gắng giảm số ca tử vong do nắng nóng trong năm nay, nhưng kế hoạch của họ lại chỉ đang giới hạn trong nguồn tài trợ tạm thời. Họ đang sử dụng gần 2 triệu USD từ quỹ cứu trợ đại dịch của liên bang để vận hành các trung tâm làm mát mới. Không giống như những nỗ lực trước đây, các trung tâm sẽ vẫn mở cửa đến tối, hoặc thậm chí qua đêm, ở những khu vực có tỷ lệ tử vong do nắng nóng cao. Đây được coi là một khoản đầu tư đáng kể của liên bang để giữ cho người dân an toàn khỏi nắng nóng ở thành phố nóng nhất nước Mỹ.

Tuy nhiên, không rõ điều gì sẽ xảy ra với các trung tâm làm mát mới khi quỹ đại dịch cạn kiệt sau hai năm nữa.

Rebecca Sunenshine, Giám đốc Y tế Quận Maricopa cho biết: “Năm nay chúng tôi thật may mắn khi có được nguồn tài trợ, nhưng chúng tôi cần có khả năng duy trì điều đó.

Do không có nguồn tài trợ ổn định của liên bang, địa điểm đặt các trung tâm làm mát và điểm phân phối nước đóng chai thay đổi hàng năm, tùy thuộc vào việc thành phố, quận hoặc tiểu bang có cung cấp nguồn lực tạm thời hay không. Các nhà thờ và tổ chức từ thiện địa phương bổ sung viện trợ của chính phủ bằng việc quyên góp nước và không gian mát mẻ của chính họ.

Trong 30 ngày liên tiếp vào tháng 7 năm ngoái, nhiệt độ đạt đỉnh trên 44 độ C và hiếm khi xuống thấp hơn 35 độ C vào ban đêm.

Mark Bueno, giám đốc y tế tiếp cận cộng đồng của Circle the City, một tổ chức phi lợi nhuận cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người vô gia cư, cho biết: “Điều đó thật tàn khốc và thật khó chịu. Việc giúp đỡ của chúng tôi chỉ có hạn. Chúng tôi chỉ có thể cung cấp một ít nước, nhưng điều đó sẽ không giải quyết được vấn đề. Điều họ thực sự cần là một ngôi nhà”.

Cơ quan Giám định Y tế Quận đã ghi nhận 645 trường hợp tử vong liên quan đến nhiệt vào mùa hè năm ngoái. Gần 400 vụ trong số đó xảy ra ở Phoenix, nơi một nửa số ca tử vong là những người vô gia cư. Một phần ba tổng số cuộc gọi 911 liên quan đến nhiệt độ trong thành phố diễn ra ngoài giờ làm việc khi các trung tâm làm mát đóng cửa.

Theo Cục Điều tra Dân số Mỹ, dân số tại Phoenix đang bùng nổ, khiến nơi đây trở thành thành phố phát triển nhanh thứ hai của Mỹ từ năm 2021 đến năm 2022. Đó cũng là lúc số ca tử vong do nắng nóng bắt đầu gia tăng. Giờ đây, nắng nóng là nguyên nhân khiến người vô gia cư tử vong nhiều thứ hai tại thành phố, chỉ đứng sau việc sử dụng ma túy quá liều.