Cảnh sát điều tra tại hiện trường vụ cháy tại tòa nhà bị chiếm dụng ở Johannesburg, Nam Phi, ngày 1/9/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Thảm kịch xảy ra hồi tháng 8/2023 và là một trong những thảm họa tồi tệ nhất ở Nam Phi. Tòa nhà xảy ra hỏa hoạn nằm trong một khu vực thiếu thốn, trước đây từng là khu thương mại của thành phố Johannesburg, và có nhiều người trú ngụ tạm bợ trong tòa nhà này. 

Thẩm phán Sisi Khampepe được giao phụ trách cuộc điều tra về vụ cháy này bắt đầu từ tháng 10/2023. Tại buổi trình bày phần đầu tiên của báo cáo điều tra hôm 5/5, bà Khampepe cho biết chính quyền thành phố Johannesburg đã tỏ ra “hoàn toàn coi thường tình trạng tai họa” của tòa nhà trên. Họ đã không ngăn chặn hoặc loại bỏ bất kỳ mối nguy hiểm nào đối với tòa nhà này và cho phép vi phạm các quy định về y tế công cộng, về xây dựng và tất cả các quy định khác có thể giúp giảm thiểu tác động do vụ cháy nếu được tuân thủ.

Nguyên nhân dẫn tới vụ cháy trên được xác định là do hành động đốt phá. Hồi tháng 1 vừa qua, thủ phạm gây ra vụ cháy là Sthembiso Mdlalose thú nhận đã sát hại một người đàn ông trong tòa nhà, sau đó tưới xăng và đốt thi thể nạn nhân để phi tang. Thẩm phán Khampepe đề nghị áp dụng biện pháp kỷ luật đối với giám đốc điều hành của công ty bất động sản Johannesburg - cơ quan chịu trách nhiệm giám sát các tòa nhà của thành phố này. Bà Khampepe cũng cho rằng nên phá bỏ tòa nhà trên và dựng một tấm bảng để tưởng nhớ các nạn nhân trong vụ cháy, trong đó có cả trẻ em.

Phần hai của báo cáo điều tra về vụ hỏa họa nêu trên dự kiến sẽ được trình bày vào ngày 13/5 tới, trong đó đề cập lộ trình và các mốc thời gian phải tuân thủ. 

Vụ hỏa hoạn đã bộc lộ cuộc khủng hoảng về nhà ở và thực trạng chiếm dụng trái phép các tòa nhà bỏ hoang ở trung tâm thành phố Johannesburg. Trong số đó, nhiều tòa nhà được cho là nằm dưới sự kiểm soát của các băng nhóm tội phạm thu tiền thuê nhà của cư dân.