Người di cư được lực lượng biên phòng Anh áp giải về cảng Dover khi đang tìm cách vượt biên trái phép vào Anh qua Eo biển Manche. Ảnh: AFP/TTXVN

Nhiều người, trong đó có phụ nữ và trẻ em, đã bỏ mạng trên hành trình nguy hiểm này khi chưa đặt chân tới Anh. Mạo hiểm tính mạng để đến Anh, người nhập cư trái phép có nguy cơ bị trục xuất hoặc sống chui lủi bất hợp pháp, trở thành nạn nhân của chính những kẻ đưa họ vào con đường di cư đầy bất trắc này.

Ngày 28/2, một người đã thiệt mạng và hai người mất tích sau khi rơi xuống biển từ một chiếc thuyền cố vượt biển từ Pháp đến Anh. Đây là sự cố mới nhất liên quan tới người nhập cư bất hợp pháp vượt Eo biển Manche đến Anh. Trên tuyến đường này, hồi tháng 1 vừa qua, 6 người di cư đã bỏ mạng trong khi 4 người tử vong vào tháng 12/2023, và ít nhất 6 người thiệt mạng, 2 người mất tích trong vụ lật thuyền hồi tháng 8/2023. Thảm kịch lớn nhất trên tuyến đường di cư này là vụ chìm thuyền hồi tháng 11/2021, khiến ít nhất 27 người thiệt mạng.

Theo Bộ Nội vụ Anh, trong 2 năm qua, 76.000 người từ các quốc gia trên khắp thế giới đã đến Anh bằng cách vượt Eo biển Manche trên các con thuyền nhỏ. Số người tử vong trên hành trình nguy hiểm này tăng gấp 3 lần trong năm 2023 so với năm trước. Kể từ năm 2019, ít nhất 65 người đã thiệt mạng khi vượt biển trên những chiếc thuyền hơi từ Pháp sang Anh.

Ông James Grace, quan chức thuộc Lực lượng chống nhập cư bất hợp pháp trên biển (SBOC), cảnh báo hành trình vượt Eo biển Manche đến Anh đặc biệt nguy hiểm khi 50-60, thậm chí 80 người được nhồi nhét trên 1 chiếc thuyền hơi nhỏ, rẻ tiền, không được thiết kế để vượt biển đường dài, trong khi trang thiết bị an toàn như áo phao, phao cứu sinh, hầu như không có. Những chiếc thuyền chở quá tải này dễ dàng bị lật, tràn nước, xịt hơi hoặc thủng khi di chuyển trên biển trong điều kiện thời tiết biến đổi nhanh. 

Việc đi đường bộ trên những chiếc xe tải đông lạnh chở hàng cũng rủi ro không kém khi người di cư phải trốn trong khoang đông lạnh kín với nguy cơ bị chết cóng hoặc chết ngạt, hoặc bị bắt tại các cảng hoặc cửa khẩu. Dư luận thế giới vẫn chưa thể quên được vụ thi thể của 39 người Việt được tìm thấy trong một xe tải container đông lạnh tại hạt Essex của Anh hồi năm 2019 và thảm kịch tương tự xảy ra vào năm 2000 khi 60 người Trung Quốc được phát hiện bên trong một xe tải chở cà chua tại cảng Dover, hạt Kent, phía Đông Nam nước Anh, trong đó 58 người đã chết và chỉ 2 người sống sót.

Trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN tại Anh, ông James Grace nhấn mạnh ngay khi đến được Anh, người nhập cư bất hợp pháp không có cơ hội ở lại để bắt đầu cuộc sống mới. Ông dẫn Luật Nhập cư bất hợp pháp của Anh quy định, những người đến nước này bằng con đường trái phép sẽ bị giam giữ và trục xuất về nước ngay lập tức, hoặc bị đưa tới một quốc gia thứ ba như Rwanda. Theo luật Anh, những người nhập cảnh từ một quốc gia an toàn và nộp đơn xin tị nạn cũng sẽ không được xét hồ sơ.

Theo số liệu của Bộ Nội vụ Anh, năm ngoái, đã có hơn 6.300 trường hợp xin tị nạn bị buộc hồi hương và hơn 19.000 trường hợp xin hồi hương tự nguyện, tăng lần lượt 66% và 76% so với năm trước, trong bối cảnh Chính phủ Anh siết chặt luật nhập cư. Ông Grace lưu ý Chính phủ Anh sẽ mạnh tay với những đối tượng tạo điều kiện cho việc nhập cảnh trái phép vào Anh và những nghi phạm theo Luật nhập cư bất hợp pháp sẽ bị điều tra và có thể bị bắt và kết án.

Anh cũng áp dụng những quy định hình sự mới đối với người nhập cảnh bất hợp pháp với các hình phạt ngày càng cứng rắn. Người nhập cư đến Anh không qua thủ tục nhập cảnh hợp lệ bị coi là phạm tội hình sự với mức án lên đến 4 năm tù, trong khi tội phạm đưa người nhập cư trái phép sang Anh đối mặt với án tù chung thân. Những người bị phát hiện tiếp tay cho đường dây buôn người, như lái thuyền chở người nhập cư bất hợp pháp hoặc giúp người di cư trả tiền cho tội phạm buôn người, sẽ bị truy tố và kết án trước khi bị trục xuất đến một quốc gia khác. 

Từ khi thành lập Cơ quan tình báo chung vào tháng 7/2020, Anh và Pháp đã triệt phá 76 nhóm tội phạm có tổ chức và thực hiện hơn 500 vụ bắt giữ, với 779 người bị kết án tại Anh về các tội liên quan đến nhập cư với tổng hình phạt hơn 900 năm tù, và hơn 340 bản án liên quan đến các vụ đưa người nhập cảnh trái phép.

Bộ Nội vụ cũng cảnh báo với những người nhập cư trái phép cố tình trốn lại, cuộc sống đầy bất trắc khi họ không có quyền làm việc, thuê nhà, mở tài khoản ngân hàng hay tiếp cận dịch vụ y tế, xã hội tại Anh. Vì vậy, nhiều người nhập cư bất hợp pháp phải phụ thuộc vào chính các đối tượng đưa họ sang Anh để tìm việc làm và nơi ở, và trong nhiều trường hợp bị bóc lột lao động, hoặc buộc phải làm những công việc trái pháp luật, nguy hiểm hoặc tham gia vào các đường dây tội phạm.