Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tọa lạc trên một vùng đất bằng phẳng, rợp bóng cây xanh, giữa thôn quê trung du hữu tình, tại khu 12, xã Vạn Xuân (xưa là xã Cổ Tiết), huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ. Khu lưu niệm rộng 2.780m2 bao gồm các công trình như: cổng chào, nhà lưu niệm, căn nhà cụ Hoàng Văn Nguyện - nơi Bác Hồ ở từ ngày 04/3 đến ngày 17/3/1947, trên đường lên căn cứ địa kháng chiến Việt Bắc. Nhà lưu niệm được khởi công xây dựng năm 1994, đến năm 1995, được công nhận là Di tích lịch sử, văn hóa cấp Quốc gia.

Theo tư liệu lịch sử ghi chép trong cuốn sách “Bác Hồ với Phú Thọ, Phú Thọ làm theo lời Bác”, NXB Chính trị Quốc gia, 2005, đêm 19, rạng sáng ngày 20/12/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến. Ngày 04/3/1947, Người rời tỉnh Hà Tây, đặt chân lên đất Phú Thọ trên đường di chuyển lên căn cứ Việt Bắc. Nơi đầu tiên Bác đến tỉnh Phú Thọ là xã Cổ Tiết, huyện Tam Nông. Tại Cổ Tiết, Bác đã ở hai gia đình thuộc hai xóm là xóm Ghềnh (Ba Triệu) và xóm Đồi. Trong những ngày lưu lại đây, Bác đã dành thời gian đọc lịch sử Việt Nam (cuốn Việt Nam sử lược), nghiên cứu cách đánh giặc của các vị anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung...

Đối với các đồng chí phục vụ, tại xã Vạn Xuân, niềm vinh dự lớn lao là được Bác đặt tên cho từng người theo thứ tự: “Trường - Kỳ - Kháng - Chiến - Nhất - Định - Thắng - Lợi”. Thời gian ở Vạn Xuân, Bác đã biên soạn nhiều văn kiện, sắc lệnh, thư điện quan trọng như Thư gửi “Đồng bào toàn quốc” sau trận giặc Pháp tấn công ra các khu vực xung quanh Hà Nội; Thư gửi “Đồng bào hậu phương” nhắc mọi người giúp đỡ đồng bào tản cư đến địa phương mình; Thư gửi “Quốc hội và nhân dân Pháp” trình bày sự thật về vấn đề Việt Nam nhân dịp Quốc hội Pháp sắp họp thảo luận về Việt Nam; Trả lời phỏng vấn của các nhà báo Việt Nam ý kiến của Người về “Lời tuyên bố của Thủ tướng Pháp Ra-ma-đi-ê"; Ký Sắc lệnh số 28/SL về sửa địa giới hành chính huyện Can Lộc (Hà Tĩnh) và của thị xã Vinh - Bến Thủy; Sắc lệnh số 29/SL gồm 10 chương, 187 khoản, quy định mối quan hệ giữa chủ (Người Việt Nam hay người nước ngoài) với công nhân Việt Nam tại các nhà máy, hầm mỏ, thương điếm và các nhà làm nghề tự do…

Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở xã Vạn Xuân là di tích lịch sử, văn  hóa ghi dấu ấn hình ảnh Bác Hồ trong lòng Nhân dân Đất Tổ Phú Thọ, là “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc và tình cảm thiêng liêng của đồng bào, đồng chí, chiến sĩ đối với Bác Hồ kính yêu./.

Đường về xã Vạn Xuân thênh thang, rộng mở

Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh toạ lạc tạc tại khu 12, xã Vạn Xuân là "địa chỉ đỏ" giáo dục truyền thống của vùng Đất Tổ Phú Thọ.

Cổng vào khu lưu niệm là con đường lát gạch thẳng tắp, hai bên là hai hàng cau và hoa dâm bụt gợi lên sắc màu của làng quê trung du thanh bình, yên ả.

Khu lưu niệm gồm hai công trình quan trọng là nhà lưu niệm và ngôi nhà gỗ của cụ Hoàng Văn Nguyện - nơi Bác Hồ ở những ngày tại Vạn Xuân.

Tới đây, mỗi người dân vùng Đất Tổ và mọi miền Tổ quốc luôn hướng về Bác Hồ bằng tình cảm thiêng liêng, kính trọng

Ban thờ Bác Hồ trong nhà lưu niệm là nơi Nhân dân thể hiện lòng biết ơn vô hạn đối với công lao trời biển của Người.

Ông Hoàng Văn Vinh, Trưởng khu dân cư số 12 xã Vạn Xuân, cán bộ Ban quản lý khu di tích giới thiệu về khẩu hiệu "Trường kỳ kháng chiến nhất định thắng lợi" của Bác Hồ và kể câu chuyện về việc Bác lấy khẩu hiệu này đặt tên cho các đồng chí cận vệ những ngày ở Vạn Xuân.

Căn nhà gỗ của cụ Hoàng Văn Nguyện - nơi Bác Hồ dừng chân nghỉ trong những ngày ở Vạn Xuân trỏ thành di tích trong khu lưu niệm.

Gian bên cạnh còn lưu giữ chiếc giường gỗ mộc mạc, đơn sơ Bác Hồ nằm ngủ.

...Và trưng bày, lưu giữ các thư, sắc lệnh, tài liệu mang bút tích của Bác những ngày ở Vạn Xuân.

Ở giữa ngôi nhà gỗ và nhà lưu niệm có cây thị, nơi có bia đá ghi lại thông tin vị trí Bác Hồ tập thể dục mỗi buổi sáng trong những ngày ở Vạn Xuân.

Trải qua hằng trăm năm, cây thị vẫn xanh tốt, toả bóng rợp mát xuống mái nhà lưu niệm Bác Hồ.

Bằng công nhận di tích lịch sử, văn hoá Quốc gia di tích Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Vạn Xuân được treo trang trọng trong nhà lưu niệm.

Các em học sinh Trường THCS xã Cổ Tiết chăm sóc Khu lưu niệm Bác Hồ.

Học sinh huyện Tam Nông nói riêng và học sinh tỉnh Phú Thọ nói chung tích cực đọc sách, tìm hiểu, học tập tư tưởng, sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Bác Hồ.