Tên lửa đẩy Soyuz 2.1b mang theo tàu thăm dò Mặt Trăng Luna-25 đặt trên bệ phóng tại sân bay vũ trụ Vostochny, Nga, ngày 8/8/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo đài Sputnik, các nhà thiên văn học cho biết Mặt Trăng có thể bị khai thác ồ ạt và hứng chịu thiệt hại không thể phục hồi trong bối cảnh hàng chục tàu thăm dò từ các nước đang chuẩn bị thực hiện sứ mệnh khai thác trong vài năm tới.

Hàng loạt các tàu thám hiểm Mặt Trăng đang được tài trợ phần lớn thông qua sáng kiến Dịch vụ tải trọng mặt trăng thương mại (CLPS) trị giá 2,6 tỷ USD của NASA. Theo website chính thức của NASA, các hợp đồng CLPS cho phép NASA hợp tác cùng với các công ty tư nhân của Mỹ để đưa khoa học và công nghệ lên bề mặt Mặt Trăng. Từ năm 2023, các công ty đã bắt đầu việc chuyển giao phương tiện và công nghệ nhằm thực hiện các thí nghiệm khoa học, thử nghiệm công nghệ và chứng minh khả năng giúp NASA khám phá Mặt Trăng khi chuẩn bị cho các sứ mệnh của con người.

Dự kiến vào ngày 8/1 tới, tàu thăm dò Peregrine sẽ thực hiện hành trình phóng lên Mặt Trăng, đánh dấu trở thành tàu đổ bộ lên Mặt trăng đầu tiên của Mỹ kể từ tàu Apollo trước đó 50 năm. Theo NASA, sứ mệnh sẽ nhằm xác định vị trí các phân tử nước trên Mặt Trăng, đo bức xạ và khí xung quanh tàu đổ bộ cũng như đánh giá tầng ngoài của Mặt Trăng.

Tuy nhiên, một số nhà thiên văn học cảnh báo việc tiếp cận không giới hạn vào tài nguyên của Mặt Trăng có thể gây ra thiệt hại không thể khắc phục và có thể ảnh hưởng đến các cơ hội nghiên cứu trong tương lai.

Martin Elvis làm việc tại Trung tâm Vật lý thiên văn Harvard & Smithsonian, cho biết: “Vấn đề này đã trở nên cấp bách. Chúng ta cần phải hành động ngay bây giờ vì những quyết định được đưa ra hôm nay sẽ quyết định hành vi của chúng ta trên Mặt trăng trong tương lai”.

Chia sẻ cùng quan điểm, Giáo sư Richard Green, một nhà thiên văn học từ Đại học Arizona, nói thêm: “Chúng tôi không cố gắng ngăn cản việc xây dựng các trạm nghiên cứu trên Mặt Trăng. Tuy nhiên, chỉ có một số ít địa điểm có thể làm được việc đóvà một số trong số đó có giá trị vô cùng quý giá về mặt khoa học. Chúng ta cần phải hết sức cẩn thận khi xây dựng các cơ sở nghiên cứu. Một số miệng hố sâu trên Mặt Trăng luôn nằm trong bóng tối kể từ khi Mặt Trăng hình thành hàng tỷ năm trước. Ánh sáng Mặt Trời chưa bao giờ chạm tới bề mặt đó nên chúng lạnh đến mức khó tin. Điều đó làm cho chúng rất có giá trị về mặt khoa học. Những miệng hố này có thể chứa nước ở dạng băng rất lạnh không thể bay hơi. Do đó, chúng có thể chứa thông tin về cách thức và thời điểm nước có mặt trên Mặt Trăng, cũng như trên Trái đất.